Państwo wciąż nadmiernie zarabia na spłacających długi

11 majaa 2015 r.

W wyniku orzeczeń TK nastąpiły zmiany w ustawie o komornikach sądowych i egzekucji.

Postępowanie egzekucyjne w administracji wymaga nowego uregulowania nie tylko dlatego, że korzenie ustawy z 17 czerwca 1966 r. tkwią w całkiem innej epoce. Także dlatego, że niektóre jej przepisy są sprzeczne z konstytucją

Najlepiej widać to na przykładzie art. 64 par. 1 i 8 tej ustawy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1619 ze zm.), regulujących zasady pobierania kosztów egzekucyjnych. Z art. 64 par. 1 wynika, że organ egzekucyjny za dokonane czynności egzekucyjne pobiera opłaty stosun-kowe w wysokości: 4 proc., 5 proc., 6 proc. i 10 proc. wartości egzekwowanej należności, przy czym przepis określa dolną granicę wysokości (nie mniej niż...), a nie określa jej górnej wysokości. Pro-wadzi to do nieuzasadnionego uprzywilejowania organów egzekucyjnych i uniezależnienia wysokości kosztów egzekucyjnych od efektywności egzekucji. Z kolei art. 64 par. 8 stanowi, że zapłata przez dłużnika egzekwowanej należności po dokonaniu czynności egzekucyjnej nie zwalnia go z obowiązku uiszczenia opłaty manipulacyjnej oraz opłat za czynności egzekucyjne i wydatków egzekucyjnych. Art. 64 par. 8 nakłada więc obowiązek ich zapłaty nawet wów-czas, gdy organ egzekucyjny nie dokonał skute-cznej egzekucji roszczenia. Regulacja ta jest nie tylko skrajnie rygorystyczna i ma charakter sanacyjny, ale nie spełnia wymogu adekwatności zakładanego celu.

Zbędne starania

Należy się zgodzić z tym, że podstawową kompetencją organu egzekucyjnego wyposażonego we władcze uprawnienia jest zaspokajanie roszczeń wierzycieli (w szczególności Skarbu Państwa), których dłużnicy opóźniają się z wywiązywaniem się z zobowiązań. Niemniej dłużnicy ci, na każdym etapie postępowania, powinni być motywowani do dobrowolnego i pełnego zaspokojenia wierzycieli. Z tego punktu wi-dzenia art. 64 par. 8 jest podwójnie nieadekwatny do celów tej regulacji, ponieważ:

• nie zachęca organu egzekucyjnego do podejmowania możliwie szybko działań, skoro opłata egzekucyjna może zostać pobrana również w razie niewyegzekwowania należności (zawsze przecież istnieje szansa, że dłużnik ureguluje zobowiązanie, a organ egzekucyjny, który nie podjął żadnych działań i tak pobierze pełną opłatę);
• zniechęca dłużników do dobrowolnego (wprawdzie spóźnionego) regulowania zobowiązań, ponieważ opłata egzekucyjna zostanie pobrana w pełnej wysokości bez względu na spełnienie świadczenia.

Dorota Szubielska, Gazeta Prawna 2015-04-29