Kiedy zamykanie i otwieranie ksiąg jest naprawdę konieczne

20 kwietnia 2015 r.

Przekształcenie spółki może się wiązać z koniecznością zamknięcia ksiąg i sporządzenia sprawozdania finansowego. Jednak ustawa o rachunkowości przewiduje możliwość skorzystania z uproszczeń w tym zakresie.

Przekształcenie spółki może się wiązać z koniecznością zamknięcia ksiąg i sporządzenia sprawozdania finansowego. Jednak ustawa o rachunkowości przewiduje możliwość skorzystania z uproszczeń w tym zakresie.

Zgodnie z ustawą o rachunkowości generalnie zmiana formy prawnej stanowi przesłankę do zamknięcia i otwarcia ksiąg rachunkowych. Zamknięcia ksiąg rachunkowych dokonuje się na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej (art. 12 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości), a otwarcia na dzień zmiany formy prawnej (art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości). Zamknięcia ksiąg rachunkowych dokonuje się w ciągu trzech miesięcy od dnia zaistnienia tego zdarzenia, natomiast otwarcia w ciągu 15 dni. Podkreślić trzeba, że dzień przekształcenia to dzień dokonania wpisu w sądzie.[przykład 1]

Czynności niezbędne przed przygotowaniem bilansu

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych należy sporządzić sprawozdanie finansowe. Obowiązują przy jego sporządzaniu wszystkie zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, jakie przyjęła jednostka w polityce rachunkowości. Wynikają one z rozdziału 4 ustawy o rachunkowości. Oznacza to, że przekształcenie podmiotu wiąże się z koniecznością wykonania wielu czynności niezbędnych do przygotowania sprawozdania finansowego. Jest to:

• wycena aktywów i pasywów zgodnie z zasadami art. 28 ust. 1 ustawy o rachunkowości – przy założeniu, że jednostka kontynuuje działalność, a dotychczasowy podmiot wprawdzie kończy działalność, ale w jego prawa i obowiązki wstępuje inny, zatem nie ma przesłanki do zastosowania regulacji art. 29 ustawy o rachunkowości;
• ustalenie wyniku finansowego z uwzględnieniem skutków wyceny i odroczonego podatku dochodowego;
• sporządzenie bilansu, rachunku zysków i strat i informacji dodatkowej – sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający dzień przekształcenia nie jest sprawozdaniem rocznym. Z tego też względu sprawozdanie takie może nie zawierać rachunku przepływów pieniężnych i zestawienia zmian w kapitale własnym, dlatego że nie podlega obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta;
• podpisanie sprawozdania przez członków organu zarządzającego i osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Katarzyna Trzpioła, Gazeta Prawna 2015-04-13