Czy za czas niezdolności do pracy wypłacać przestojowe
13 lipca 2015 r.
PROBLEM: Nasz pracownik dostarczył orzeczenie lekarskie o utracie zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku. Po zwykłym wypadku (nie był to wypadek przy pracy ani choroba zawodowa) ma problemy z kręgosłupem i nie może pracować w dziale produkcyjnym. Otrzymał miesięczne wypowiedzenie umowy o pracę, które upłynie z końcem lipca. W okresie wypowiedzenia skorzystał z reszty urlopu – 40 godzin. Czy za pozostałą część miesiąca przysługuje mu jakiekolwiek wynagrodzenie, np. jak za przestój, skoro nie może wykonywać pracy? Pracownik jest wynagradzany stawką zmienną (akord).
ODPOWIEDŹ
Jeżeli pracownik jest w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, a z przyczyn obiektywnych nie ma możliwości powierzenia mu w tym czasie innej pracy, to brakuje podstawy prawnej do wypłacenia mu wynagrodzenia za nieprzepracowaną część miesiąca. Co prawda pracodawca nie ma w tej sytuacji obowiązku przenoszenia go do innej pracy, ale mógłby tak zrobić, kierując się zasadą współżycia społecznego.
Bez zdolności – stop pracy
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Tak wynika z art. 229 par. 4 kodeksu pracy (dalej: k.p.). Jest to podstawowa zasada bhp z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia.
Zdarza się, że po dłuższej chorobie (dłuższej niż 30 dni), gdy pracownik jest kierowany przez zakład pracy na badania kontrolne, ich wynikiem jest orzeczenie lekarza medycyny pracy o przeciwwskazaniach do kontynuowania pracy na dotychczasowym stanowisku. Wtedy pracodawca może albo wyznaczyć pracownikowi inną, niezagrażającą zdrowiu pracę, albo – gdy odmiennych zadań nie może zlecić – dokonać wypowiedzenia umowy o pracę, którego przyczyną jest utrata zdolności do dalszego świadczenia pracy.
Możliwe warianty
Kodeks pracy przewiduje pewne unormowania co do obowiązków pracodawcy w razie utraty przez pracownika zdolności do pracy. I tak:
1) w razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej pracodawca jest obowiązany na podstawie orzeczenia lekarskiego, w terminie i na czas określony w tym orzeczeniu przenieść pracownika do innej pracy nienarażającej go na działanie czynnika, który wywołał te objawy;
2) pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń pracodawca, pracodawca – na podstawie orzeczenia lekarskiego – przenosi do odpowiedniej pracy;
– w obu przypadkach, jeżeli przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy;
3) pracownikowi będącemu pod ochroną przedemerytalną pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy lub płacy, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.
W innych okolicznościach wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który nie ma już zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy, jest uzasadnione i dopuszczalne.
Izabela Nowacka, Gazeta Prawna 2015-07-09
Pozostałe aktualności:
- Minimalne wynagrodzenie i minimalna stawka godzinowa w 2022 r.
- Przypominamy - świadczenia urlopowe wolne od składek ZUS
- Jeden wykaz podatników VAT już dostępny.
- Rząd przyjął projekt ustawy wprowadzającej PIT zero dla młodych.
- Zmiany do rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących.
- Co zmienia się w przepisach dla przedsiębiorców od 2019 roku (część II)